In het woensdag verschenen boek ‘De Achterblijvers’ van voormalig Koninklijk Huisarchief-directeur Flip Maarschalkerweerd is bewijs geleverd van het bestaan van de NSDAP-lidmaatschapskaart van prins Bernhard. De prins beweerde altijd het tegendeel en zei geen lid te zijn geweest en dat de bewuste kaart niet kan bestaan. Maarschalkerweerd inventariseerde in zijn functie als directeur van het koninklijke privéarchief ook de persoonlijke archieven van de prins-gemaal van koningin Juliana. Hij kreeg bovendien specifiek toestemming van koning Willem-Alexander om daar ook daadwerkelijk over te mogen publiceren. Dat is in lijn met de kritische wijze waarop Willem-Alexander zich de laatste jaren uitspreekt, onder meer over zijn overgrootmoeder Wilhelmina, die naar zijn zeggen wellicht ‘een andere rol’ had kunnen spelen voor de Joodse Nederlanders in oorlogstijd.
Op woensdag wil de Rijksvoorlichtingsdienst niet reageren op de verschijning van het boek en de vondst van de lidmaatschapskaart van de Prins der Nederlanden. De timing is echter bijzonder specifiek: juist daags tevoren deed de communicatiedienst een persbericht uitgaan over de verruiming van de termijn waarover onderzoekers terecht kunnen bij het Koninklijk Huisarchief. Deze periode liep aanvankelijk tot 1898, het moment dat koningin Wilhelmina de troon besteeg. Willem-Alexander verruimde dat in 2014 al tot aan de dood van koningin Emma, 1934 en vanaf 1 januari wordt dit de volledige regeringstermijn van koningin Wilhelmina, tot 1948. Dat betekent ook de oorlogsjaren waarover nog altijd veel onduidelijkheid bestaat over de rol van de Oranjes. Niet voor niets is in het persbericht opgenomen: ‘De koning hecht grote waarde aan onafhankelijk onderzoek en het belang van kennis van het verleden, ook aangaande de rol en positie van het Huis Oranje-Nassau in de geschiedenis van Nederland.’ Daarmee lijkt het ook aannemelijk dat de koning, zelf historicus, de waarheid over de rol van eerdere generaties boven tafel wil krijgen. Onderzoekers kunnen op aanvraag toegang krijgen tot de bronnen van de Koninklijke Verzamelingen, die in het Koninklijk Huisarchief op het terrein van Paleis Noordeinde zijn opgeslagen.
De Koninklijke Verzamelingen omvatten verscheidene archieven van de koninklijke familie, van de voorouders van Willem van Oranje tot op heden. Het zijn privé-archieven die uit verschillende stichtingen bestaan, waarin onder meer kunstobjecten, officiële geschenken, de bibliotheek en correspondentie zijn ondergebracht. De koning is voorzitter van onder meer de Stichting Archief en Kroongoederen (waarin bijvoorbeeld de Gouden Koets is ondergebracht), Máxima van de Historische Verzamelingen en Officiële Geschenken. De dagelijks uitvoering ligt bij de directeur van de Koninklijke Verzamelingen, voorheen de directeur van het Koninklijk Huisarchief. Dat is anno nu Claudia Hörster, de opvolgster van Flip Maarschalkerweerd.
Reageer