Het is pas begin maart, maar over anderhalve maand viert koning Willem-Alexander zijn eerste grote regeringsjubileum. Hij zit op 30 april tien jaar op de troon. Langzaam ontvouwen zich de plannen om dat te vieren. In nul-tien, in Rotterdam, viert hij het alvast op 27 april samen met alle Nederlanders. Maar twee dagen later ook nog met een grootse lunch in de Oranjezaal van Paleis Huis ten Bosch, waarvoor iedereen vorige maand iemand uit de eigen omgeving kon opgeven. Die Oranjezaal is een historische plek waar normaliter alleen de groten der aarde komen, een waar kunstwerk uit de Gouden Eeuw. Het is de plek waar Willem-Alexander gastheer zal zijn voor een flink gezelschap uit de samenleving.
Bijna tienduizend mensen droegen iemand voor om aan te schuiven. Mensen met een bijzonder verhaal. Lokale helden, gangmakers of het baken uit de buurt. Honderd mensen – tien maal tien – krijgen een uitnodiging om tijdens dit ‘10Maal’ mee te eten met Willem-Alexander en Máxima. Een traditie uit de jaren tachtig die Willem-Alexander overnam van zijn ouders, maar omvormde naar zijn eigen stijl, was het Koningsdagconcert. Die is altijd half april en wordt sinds jaar en dag op de avond van de feestdag op tv uitgezonden. Willem-Alexander koos ervoor om het klassieke jasje ervan af te halen en verhuisde het vanuit Paleis Noordeinde naar de plek waar Koningsdag wordt gevierd. Het is ook een bedankje voor mensen die betrokken zij bij de organisatie van het festijn op 27 april. Dit keer, vanwege het 10-jarig koningschap, mogen er ook vierduizend mensen, zeg maar 400 keer 10, gratis bij zijn, om in Ahoy te genieten van het Rotterdams Philharmonisch Orkest, Gerard Cox, Davina Michelle en andere artiesten. Wie er samen met de Oranjes bij wil zijn, kan vanaf 10 maart om 10 uur terecht op de website van koningsdaginrotterdam.nl. De kans op een jubileuminterview is helaas nihil. Maar het zou leuk kunnen zijn geweest om eens out of the box Martien Meiland ervoor te vragen. Of een uitgelezen kans voor Rob Kemps, die in zijn programma ‘De Tien Vragen’ bekende Nederlanders het hemd van het lijf vroeg? Genoeg om het over te hebben. In de afgelopen tien jaar van Willem-Alexanders koningschap ben ik van dichtbij getuige geweest van bijzondere momenten. Van de historische excuses in Indonesië, van het staatsbezoek aan koningin Elizabeth in Buckingham Palace, van de indrukwekkende toespraak op 4 mei op een lege Dam in Amsterdam. We herinneren ons allemaal die momenten zoals de MH17, de toespraak in de Schilderswijk na de aanslagen in Brussel en de ludieke ‘Koningsdag Thuis’. Maar ook gedoe zoals de Griekse vakantiereis tijdens coronatijd, waarover al zoveel gezegd en gesproken is. Een vijftigste verjaardag, zo zagen we bij interviews van zowel Willem-Alexander als Máxima, die is er om het te hebben over privézaken. Een regeringsjubileum, zo zal Willem-Alexander zeggen, moet reflecteren op de zakelijke kant van het koningschap. Toch zullen de interviewers en de omroepen het óók over het randje van privé willen gaan. Want koning is hij ook in zijn vrije tijd. Hoe zeer hij ook zijn best doet om zijn privacy te beschermen. En camera’s blijven een natuurlijke vijand van WA. Dat heb ik de afgelopen tien jaar wel gemerkt. Zijn ze uit, dan is Willem-Alexander op zijn best. Staan ze op hem gericht, dan verandert er iets in hem. Ik betwijfel of hij zin zou hebben in een vraaggesprek voor de camera’s over de voorbije tien jaar. Maar zou hij er goed aan doen? Zeker, dat zag je alleen al aan de peilingen na elk interview dat hij en Máxima gaven. ‘Maar de balans maak je pas op het eind op’, zei Willem-Alexander gevat toen hij vijf jaar op de troon zat. En het eind is nog niet in zicht. Al wilde Amalia tien jaar geleden al direct weten: ‘Hoe lang ga jij het doen?’ Misschien kan zij het gesprek voeren? Want wat in deze tien jaar ook opviel: Amalia durft zelfs in het openbaar behoorlijk kritisch te zijn naar haar vader.
Reageer